Andrej Ðerković

Izložba “Haustorčad”, Andrej Ðerković, Ženeva

U srijedu 28. novembra 2018.godine u “Galerie Gavroche” u samom centru gradske jezgre Ženeve, biti će otvorena fotografska postavka “Haustorčad” umjetnika Andreja Ðerkovića.

Ova veoma intimna i osobna serija fotografija napravljena u periodu 2013/2017, “ulazi” u intimu bosanskohercegovačkih prognanika koji su svoj novi dom našli u Ženevi. Za razliku od svojih prvotnih prebivališta u domovini – privatnih kuća ili stanova u stambenim zgradama iz socijalističkog perioda, u Ženevi (gradu sa protestantskim duhom i kalvinističkim naslijeđem) isti žive u tkzv. “unité d'habitation”, stambenim jedinicama saart déco enterijerom i estetizmom Corbusierovog principa modernog kolektivnog stanovanja.

Romaneskno okružje Titove socijalističke epohe, te urbicidnu destrukciju svojih domova u ratnom periodu, u njihovoj intimi svakodnevice, naslijedio je imaginarni pejzaž čuvenog ženevskog arhitektonskog biroa braće Honegger iz poslijeratnog perioda (1950-1960). Živjeći danas u tim zgradama, koje su jedinstveno svjedočanstvo urbanog razvoja Ženeve, u ovih njihovih dvadeset i nešto poslijeratnih godina, bosanskohercegovački useljenici, danas švicarski građani postali su i sami dio ovog arhitekturalnog naslijeđa grada Ženeve. Fotografišući interijer njihovih haustora kao slikovne portune njihovih današnjih identiteta, istovremeno ulazimo i u svakodnevnicu njihove intimnosti i osobenosti.

Ovdje se radi o zajednici useljenika koji svojim aktualnim prebivalištem i bivstvovanjem, direktno razbijaju klišeirizirani izraz iz pjesme “Moj je život Švicarska” i baš tu imaginarnu sliku koju nekima taj izraz daje. Tu mislimo na generaciju koja ne pripada onom valu prijeratne ekonomske, ali ni onom cunamiju poslijeratne emigracije. Došavši većinom u adolescentnom dobu, iz perifernih bosanskohercegovačkih gradova koji su ponijeli najteži teret tokom prošlog rata, doba sazrijevanja su prošli kroz amalgam domovinskog osjećaja kako tokom rata u zemlji u kojoj su se rodili, tako i kasnije u zemlji u kojoj se danas nalaze i koji se odrazio i na želju da se izgubljeno vrijeme mora nadoknaditi. Ovdje imamo generaciju koja se sa jedne strane perfektno integrisala u novousvojeno društvo, dok su sa druge strane, naspram indiferentne bosanskohercegovačke diplomatske misije, baš oni svojim ponašanjem i obrazovanjem, te aktivnim učešćem u tom novousvojenom društvu, perfektni ambasadori zemlje u kojoj su rođeni. Ova indikativna i veoma osobna fotografska serija Andreja Ðerkovića, svojevrsna je fotografska slikovnica sa kojom dobijamo vizualni dokument jedne generacije/zajednice koja je, iako bila osuđena na izgubljenost, shodno njihovim karakterima i stjecajem okolnosti, našla svoje mjesto i u vremenu i prostoru, koje im pripada.

Galerie Gavroche je jedan od najpopularnijih galerijskih prostora u Ženevi. Ime je dobila po Gavroche Thénardieru, fiktivnom liku iz kultnog romana Victor Hugoa “Les Miserables (1862)”.

Andrej Ðerković rođen 1971.godine u Sarajevu. Završio Školu Primijenjenih umjetnosti u Sarajevu. Član ULUPUBIH. Samostalno izlagao u Državi Palestini, Sjevernoj Irskoj, Danskoj, Crnoj Gori, Kanadi, Švicarskoj, Italiji, Španjolskoj, Nizozemskoj, Srbiji, Francuskoj, Hrvatskoj, Engleskoj, Makedoniji, Turskoj, San Marinu, Sloveniji, Njemačkoj, Bosni i Hercegovini, Grčkoj, Urugvaju, Australiji, Belgiji, Gruziji, Kneževini Lihtenštajn, Portugalu, Libanonu, Albaniji, Urugvaju, Švedskoj, Vatikanu, Meksiku i na Novom Zelandu i Kubi.

Jedan je od osnivača Kolekcije ARS AEVI Muzeja Suvremene umjetnosti Sarajevo. Radovi mu se nalaze u kolekcijama Fototeca de Cuba Havana, MACBA Barcelona, Museum für Kunst und Gewerbe Hamburg, Nacionalni Muzej Gruzije Tbilisi, Umjetnička Galerija Bosne i Hercegovine, Council of Europe Strasbourg, Old Arts Museum Belfast, Jewish Historical Museum Amsterdam, Olimpijski muzej ZOI ‘84 Sarajevo, Muzej nevinosti Istanbul, Centre de la Photographie Genève, Narodni Muzej Crne Gore Cetinje, Photon Centar za Suvremenu fotografiju Ljubljana, Memorijalni Centar Potočari Srebrenica, Muzej Istorije Jugoslavije Beograd, Muzej Ratnog Djetinjstva Sarajevo i drugi.

Surađivao sa kompanijama Benetton i Swatch. Predstavljao Muzej ARS AEVI na Europskom Bijenalu Vizualne umjetnosti u La Speziji. Za dostignuća na polju kulture tokom opsade Sarajeva, nagrađen sa ˝The Certificate of Appreciation˝ Agencije Američke Vlade za informisanje (USIA). Živi u Ženevi i Sarajevu.

Paviljon Bosne i Hercegovine, Andrej Ðerković, Ljubljana, Slovenija

16.oktobra 2018.godine, u Ljubljani u organizaciji Centra za kreativno gospodarstvo Jugoistočne Europe BIG, počinje renomirani interdisplinarni festival “Mjesec Dizajna”. Ovogodišnje izdanje koje se održava podpokroviteljstvom Ministarstva za kulturu Republike Slovenije je izvorna platforma za procjenu, promicanje i identifikaciju značajnih dostignuća u području dizajna u jugoistočnoj Europi i svijetu, koja geografski preko jadransko-jonske, balkansko-mediteranske i dunavske regije obuhvata 18 zemalja: Albanija, Austrija, Bugarska, Bosna i Hercegovina, Cipar, Češka, Grčka, Hrvatska, Italija, Mađarska, Kosovo, Republika Makedonija, Republika Moldavija, Crne Gore, Rumunjska, Slovačka, Slovenija i Srbija.

Sljedeći činjenicu da se ovogodišnji program usredotočuje na regiju Srednje i Istočne Europe, partner dijela festivala vezanog za fotografiju, Centar za Suvremenu fotografiju Photon iz Ljubljane, uradio je selekciju najznačajnijih fotografskih autora iz navedenih zemalja i po jedan rad od svakog autora (18 radova), koji bi predstavljali svaku od 18 zemalja regije Srednje i Istočne Europe, te će našu zemlju u okviru nacionalnog Paviljona Bosne i Hercegovine, predstavljati eminentni sarajevski fotograf Andrej Đerković. Odabrani radovi su dio Photonove arhive koji su bili predstavljani u sklopu dosadašnjih međunarodnih projekata samog Centra.

Month of Design 2018

Andrej Ðerković

Paviljon Bosne i Hercegovine

Mesto Oblikovanja, Ljubljana, Slovenija

16. Oktobar – 23.Novembar 2018.

O radu:

Denizen (2009), Andrej Đerković

Nakon raspada Jugoslavije, novonastale države su usvojile i provele stroge propise u pogledu dobivanja državljanstva. Kao rezultat toga, veliki broj ljudi u ovom (bivšem) multietničkom teritoriju, danas je formalno lišen temeljnih prava na državljanstvo. Rad ”Denizen” (denied citizen) je fotografski portret sarajevskog glumca kosovskog podrijetla Albana Ukaja koji je urađen u internacionalnoj zoni Međunarodnog Aerodroma Sarajevo. Unatoč činjenici da već niz godina boravi u Sarajevu i da je aktivni protagonist gradske kulturne i društvene scene, osvojivši nekoliko nagrada za najboljeg mladog glumca, Alban je godinama vodio bitku dobivanje bosanskohercegovačkog državljanstva. Fotografišući Albana pored pokretne trake za prtljag kao alegorije krutih birokratskih propisa, te nametnutog konstantnog/obveznog ulaženja i izlaženja u i iz grada u kojem živi (sukladnomeđunarodnim propisima o prebivalištu i kretanju), eksteritorijalna zona Međunarodnog Aerodroma Sarajevo, se na kraju može čitati kao jedini teritorij kojem on pripada. Bosna i Hercegovina i Kosovo još uvijek nemaju uspostavljene diplomatske odnose.

Rad je premijerno predstavljen u sklopu izložbe ”Objektivno 1” (kustosice  Ivana Udovičić i Maja Abdomerović), koja je bila postavljena u Umjetničkoj Galeriji Bosne i Hercegovine u sklopu Internacionalnog Festivala Sarajevska Zima 2010. Nakon Sarajeva, izložba je prikazana u okviru projekta “Dani Sarajeva” u Kulturnom centru Beograda (Srbija). Rad je 2012.godine, pod komisarijatom Branke Vujanović, tadašnje kustosice galerije Collegium Artisticum u Sarajevu, odabran da predstavlja Bosnu i Hercegovinu u regionalnom kustoskom projektu ”Aftermath – Promjena kulturnog krajolika (tendencije angažirane post-jugoslavenske suvremene fotografije)”. Fotografska postavka ove umjetničke platforme organizirane u razdoblju od 2012. do 2014. godine i koji je rezultirao fotografskom monografijom, bila je izložena u Nacionalnom muzeju Slovenije u Ljubljani (Slovenija), Pordenone ARte COntemporanea – PARCO 2 u Pordenoneu (Italija), Klovićevim dvorima u Zagrebu (Hrvatska), Kulturnom centru u Beogradu (Srbija), Collegium Artisticum u Sarajevu (Bosna i Hercegovina), Nacionalnom muzeju Crne Gore u Cetinju (Crna Gora), Bratislavsky hrad u Bratislavi (Slovačka) i 2013.godine, u okviru prestižnog događaja ”Monat der Fotografie” u Beču (Austrija). Rad je urađen uz svesrdnu pomoć Jedinice Granične Policije Aerodroma Sarajevo i direkcije Međunarodnog Aerodroma Sarajevo.

O autoru:

Andrej Ðerković rođen 1971.godine u Sarajevu. Završio Školu Primijenjenih umjetnosti u Sarajevu. Samostalno izlagao u Palestini, Sjevernoj Irskoj, Crnoj Gori, Kanadi, Švicarskoj, Danskoj, Italiji, Španjolskoj, Grčkoj, Nizozemskoj, Srbiji, Francuskoj, Gruziji, Hrvatskoj, Engleskoj, Makedoniji, San Marinu, Turskoj, Sloveniji, Belgiji, Njemačkoj, Portugalu, Bosni i Hercegovini, Libanonu, Albaniji, Kneževini Lihtenštajn, Švedskoj, Meksiku, Urugvaju, Vatikanu, na Kubi i Novom Zelandu.

Uradio je fotografske portrete Jeff Koons, Marina Abramović, Michelangelo Pistoletto, Emmanuelle Beart, David Byrne, Jean-Luc Godard, Isabelle Huppert, Bono Vox, Sinéad O'Connor, Braco Dimitrijević, Catherine Deneuve, Jean-Hugues Anglade, Enki Bilal, Alfonso Cuarón, Rachid Taha, Agnes b., Sebastião Salgado, Yann Arthus-Bertrand, Christine and the Queens, Vincent Perez, Richard Galliano, Michel Hazanavicius, Aslı Erdoğan, Costa-Gavras i drugi.

Jedan je od osnivača Kolekcije ARS AEVI Muzeja Suvremene umjetnosti Sarajevo. Član Međunarodne Federacije Fotografske umjetnosti (FIAP). Član Federazione Italiana Associazioni Fotografiche (FIAF). Član Švicarske Asocijacije Fotografske umjetnosti (PHOTO SUISSE). Član Belfast Exposed Photography Community Group. Dugogodišnji je član Udruženja Likovnih umjetnika Primijenjene umjetnosti (ULUPUBIH).

Živi u Ženevi i Sarajevu.

Izložba Andreja Đerkovića “Zona Rossa” u Art depou Ars Aevi

Zona Rossa (Crvena Zona) je ciklus fotografija urađenih u centralnoj gradskoj jezgri italijanskog grada L’Aquila, koja je skoro u potpunosti uništena tokom tragičnog zemljotresa 6.aprila 2009.godine. Područje definirano kao „Crvena Zona“, predstavlja perimetar užeg istorijskog centra koji je zbog ogromnog oštećenja totalno evakuiran i koji je od tog tragičnog zemljotresa, nenastanjen.

Čitav rejon je nedostupan za javnost, te je ulaz u isti, striktno zabranjen osim za radnike koji su zaduženi za rekonstrukciju, te pripadnike vojnih i policijskih službi koje osiguravaju pridržavanje strogih sigurnosnih propisa. Lokacije koje se nalaze u „crvenoj zoni“ definirane su kao mjesta visokog rizika za normalan društveni razvoj, te samim tim, ova intimna fotografska serija ima za cilj ukazati na težinu želje za rekonstrukcijom i obnovom, ne samo ovog pitoresknog srednjovjekovnog grada, već i za rekonstrukcijom duha, naspram destrukcije života, istorije i identiteta njegovih stanovnika.

Prateći bezbrojne primjere umjetničkih dijela sa tkzv. „prazninama“ i ova fotografska serija izgleda kao predmet dvomislene želje. Ona kroz „praznine“, oslikava ljudski fatalizam i karakter onih koji su preko noći ostali bez svojih domova, čime je u njihovim životima nastala praznina koju je nemoguće objasniti ako nije osobno doživljena. Prazne ulice i trgovi napuštene gradske jezgre su otvoreni za bezgraničnu interpretaciju u kojoj sposobnost percepcije života prije i poslije, postaje preduslov za o(p)stanak u istom.

Prolaznik/posjetilac se poziva na interakciju, konfrontirajući prazninu gradskih obrisa sa imaginarnim sadržajem koji vizualno ima zadatak da nadomjesti urbani pejsaž. Svojim direktnim uplitanjem, autor eksplicitno izražava nemogućnost prevazilaženja konstantnog sukoba osobnog i kolektivnog sjećanja sa stvarnošću.

Andrej Ðerković je inicijator i kreator „Sarajevo Collezione per L'Aquila“, umjetničke kolekcije radova sarajevskih umjetnika za obnovljeni Eksperimentalni muzej Suvremene umjetnosti (Museo Sperimentale d'Arte Contemporanea – MU.SP.AC.) u gradu L'Aquila, kojem je do zemljotresa 2009.godine, sjedište bilo u dijelu koji se danas nalazi u „Crvenoj Zoni“.

Rođen je 1971. godine u Sarajevu. Završio je Školu Primijenjenih umjetnosti u Sarajevu. Od 2002. godine, član je Udruženja Likovnih umjetnika Primjenjene umjetnosti (ULUPUBIH). Član je Međunarodne Federacije Fotografske umjetnosti (FIAP), Švicarske Asocijacije Fotografske umjetnosti (PHOTO SUISSE) i Federazione Italiana Associazioni Fotografiche (FIAF). Član Belfast Exposed Photography Community Group.

Samostalno izlagao u Državi Palestini, Sjevernoj Irskoj, Danskoj, Crnoj Gori, Kanadi, Švicarskoj, Italiji, Španjolskoj, Nizozemskoj, Srbiji, Francuskoj, Hrvatskoj, Engleskoj, Makedoniji, Turskoj, San Marinu, Sloveniji, Njemačkoj, Bosni i Hercegovini, Grčkoj, Belgiji, Gruziji, Kneževini Lihtenštajn, Portugalu, Urugvaju, Libanonu, Albaniji, Švedskoj, Meksiku, Ukrajini, Vatikanu, na Novom Zelandu i Kubi.

Jedan je od osnivača Kolekcije ARS AEVI Muzeja Suvremene umjetnosti Sarajevo. Radovi mu se nalaze u kolekcijama Fototeca de Cuba Havana, MACBA Museu d'Art Contemporani de Barcelona, Museum für Kunst und Gewerbe Hamburg, Nacionalni Muzej Gruzije Tbilisi, Umjetnička Galerija Bosne i Hercegovine, Council of Europe Strasbourg, Old Arts Museum Belfast, Jewish Historical Museum Amsterdam, Musée des beaux-arts La Chaux-de-Fonds, Harald Szeemann Archive / The Getty Research Institute Los Angeles, Olimpijski muzej ZOI ‘84 Sarajevo, Muzej nevinosti Istanbul, Historijski Muzej Bosne i Hercegovine, Centre de la Photographie Genève, Narodni Muzej Crne Gore Cetinje, United States Information Agency Washington D.C., Memorijalni Centar Potočari Srebrenica, Muzej Istorije Jugoslavije Beograd, Muzej Ratnog Djetinjstva Sarajevo i drugi.

Uradio je fotografske portrete Jeff Koons, Marina Abramović, Michelangelo Pistoletto, Emmanuelle Beart, David Byrne, Jean-Luc Godard, Isabelle Huppert, Bono Vox, Sinéad O'Connor, Braco Dimitrijević, Catherine Deneuve, Michel Hazanavicius, Jean-Hugues Anglade, Enki Bilal, Alfonso Cuarón, Richard Galliano, Vincent Perez, Yann Arthus-Bertrand, agnes b., Joël Dicker, Aslı Erdoğan, Costa-Gavras i drugi.