Izložba slika “KOD-DEKOD 2020” u okviru projekta “Umjetnost u izlogu 2020”, će biti otvorena u Galeriji ULUPUBIH, na adresi Koševo br 7, od 09.12. do 16.12.2020. godine. Zvaničnog otvorenja neće biti zbog pogoršane epidemiološke situacije.
Amila Smajović dugi niz godina proučava motive na tradicionalnim bosanskim ćilimima. Uočila je da su svi motivi izgrađeni od osnovnih geometrijskih oblika: trougla, romba, kvadrata, horizontalne i kose linije. Također je uočila da se motivi kombinuju na površini ćilima po određenim pravilima, po principima simetrije, ravnoteže i proporcije. Tragajući za porijeklom geometrijskih motiva na bosanskom ćilimu uočila je da se isti osnovni geometrijski oblici nalaze na neolitskoj keramici butmirske kulture. Komparativnim odnosima i utvrđivanjem sličnosti geometrijskih oblika i njihovih kompozicija između ova dva vremenski udaljena kulturna fenomena navela ju je na pomisao da oba kulturna fenomena imaju zajedničku, univerzalnu matricu iz koje su nastali. Ponavljanje istih geometrijskih motiva i njihovih kompozicijskih sistema kao i njihov višestoljetni kontinuitet navodi nas na zaključak da se ovi oblici mogu posmatrati kao svojevrsni KODOVI.
Ciklus slika KOD-DEKOD objedinio je autoričin dvadsetogodišnji rad na istraživanju ove teme. Prvi dio slika izvedenih u ulju prikazuje dijelove tradicionalnih ćilima na kojim se pojavljuju razni motivi u složenim kompozicijama kao polazna tačka. Drugi dio slika obuhvata motive svedene na jednostavne oblike koji su izvedeni u formi znakova-kodova. Oba ciklusa slika su prikaz procesa pročišćavanja od složenih kompozicija do jednostavnih formi. KOD DEKOD je ciklus slika u kome se geometrijski motivi prepoznaju kao univerzalni znakovi koji imaju prahistorijsko porijeklo.
Danas živimo u svijetu nametnutih globalnih vrijednosti, globalne estetike, globalnog morala, globalnog kapitala i sl. U isto vrijeme se ističu različitost po bilo kojoj osnovi kao izvor sukoba, a globalizacija se nudi kao rješenje. Suprotstavljanje ovim procesima je povratak univerzalnoj geometriji koja je nosilac univerzalne duhovnosti.
Amila Smajović je završila Srednju školu primijenjenih umjetnosti u Sarajevu 1983. godine, a potom stekla diplomu akademskog grafičara na Akademiji likovnih umjetnosti u Sarajevu sa temom „Cosmos Noetos“- „Svijet vrijednosti“. Magistrirala je grafiku na istoj Akademiji 2001. godine sa temom „Država Amila i svijet simbola“. Na Fakultetu političkih nauka u Sarajevu, odsjek za komunikologiju odbranila je doktorsku tezu, 2018. godine sa temom „Komunikacijski simboli studija slučaja bosanski ćilim“. Amila se dugi niz godina bavi proučavanjem motiva na tradicionalnim bosanskim ćilimima, univerzalnim simbolima i univerzalnom geometrijom. Osnovala je svoju radionicu za izradu ručno tkanih ćilima i Udruženje za zaštitu bosanskog ćilima. Od 2010. do 2015. godine radila je kao docent na Internacionalnom Univerzitetu u Sarajevu na odsjeku za Vizuelne komunikacije i grafički dizajn. Učestvovala je na konferencijama i objavila niz radova koji su se bavili problematikom motiva, simbola i geometrijskim stilom na tradicionalnim bosanskim ćilimima. Član je ULUBiH-a od 1989. godine,ULUPUBiH-a od 2004. godine, a od 2019. godine obnaša funkciju predsjednice ULUPUBIH-a (Udruženja likovnih umjetnika pimijenjenih umjetnosti i dizajnera u BIH)
Organizirala je veliki broj samostalnih izložbi, a za svoj rad je nagrađivana više puta u zemlji i inostranstvu.
Od nagrada izdvajamo:
- Grand prix, Tapiserije Stil života, Collegium Artisticum 2013,
- Treća nagrada za tapiseriju Zapis o zemlji u Muskatu, Sultanat Oman IRCICA 2013., Nagrađena tapiserija “Zapis o zemlji”, stalno izložena u muzeju Baital Barandau Muskatu, Sultanat Oman.
- Prva nagrada za tekstil, Kolekcija Zeh nakit, Collegium Artisticum 2011.,
- Povelja za doprinos u očuvanju i obnovi kulturno-historijskog naslijeđa, Federalno Ministarstvo kulture i sporta, Bosne i Hercegovine 2009.,
- Treća nagrada za skulpturu, Ponjava od kamena, Javni poziv za izradu skulpture ispred Avaz biznis centra, Stručni žiri Avaza 2004.
- Prva nagrada za Nove Medije, Made in B&H, Stručni žiri ULUPUBiH, Collegium Artisticum, Sarajevo 2003.
- Kolektivna nagrada Aga Khan godine AKTC za prvo islamsko greblje smješteno u općini Altach u Austriji (sa Bernardom Baderom i Azrom Akšamijom) 2013.
Učestvovala je u brojnim umjetničkim projektima i festivalima.
Od umjetničkih projekata izdvajamo:
- Država Amila, promoviran na 1000 dana opsade grada Sarajeva 1995. Država Amila čija teritorija pokriva cijeli svijet u kojoj je jedino umjetnost mjerilo univerzalnih vrijednosti bila je umjetnički protest protiv rata i ratnih razaranja.
- Made in BIH i S.O.S. zone zdrave pameti, Projekat posvećen istraživanju posljedica koje je je rat ostavio na mentalno i duhovno zdravlje pojedinaca
- Poetika šare i Harmonija geometrije harmonijom niti, projekat preispitivanja vlastitog identiteta, kulturnog naslijeđa i kulturne memorije. Afirmacija bosanske kulture i izrada replika tradicionalnih bosanskih ćilima i unikatnih tkanih proizvoda.
- Kod dekod projekat o univerzalnim simbolima
