Ekipa Balkan Rivers Tour 5 (BRT5) će veslati Savu cijelom dužinom i usput će joj se pridruživati ljudi koji podržavaju divlje rijeke. Oni će provesti 39 dana i 1000km u svojim kajacima – veslajući od izvora Save u Julijanskim Alpima Slovenije, kroz Hrvatsku, Bosnu i Hercegovinu, pa cijelim putem do ušća u Dunav u Beogradu, Srbiji.
Tokom 39 dana akcija (od 24. aprila do 1. juna 2020.), oni će okupiti lokalce, organizacije za zaštitu prirode, kajakaše, ribolovce, naučnike, škole, medije i uticajne pojedince, da pokažu koliko je nevjerovatan i važan Savski sliv za divlji svijet i mještane.
ZAŠTO JE SAVI POTREBNA POMOĆ?
Sava se suočava sa brojnim prijetnjama:
-
Pored postojećih 9 (jako destruktivnih) brana za hidroelektrane (HE) na Savi u Sloveniji, postoje planovi za čak 14 dodatnih HE u Sloveniji i Hrvatskoj.
-
Probijanje kanala koji presjeca put od Save do Dunava u Hrvatskoj.
-
Mnoge druge industrijske aktivnosti kao prokopavanje zbog plovidbe i eksploatacija šljunka prijete da ozbiljno ugroze rijeku i na kraju mogu dovesti do ubijanja jednog od poslednjih slatkovodnih koridora za divlji svijet Evrope.
-
Više od 500 novih HE je planirano na cijelom slivu Save, na pritokama koje hrane ovu bogatu rijeku.
KOJA JE GLAVNA PORUKA BRT5?
Ne novim branama na Savi. Zašto?
-
Sava je integralni dio većeg Evropskog slatkovodnog ekosistema, dom Natura 2000 i vrstama sa IUCN Crvene liste kakva je mladica – dunavski losos (Hucho hucho).
-
Ova rijeka je izvanredan alat za mitigaciju klimatskih promjena sa aktivnim poplavnim šumama koje bolje od bilo čega obezbjeđuju opštine i gradove na njoj od sezonskih i poplava uzrokovanih promjenama klime.
-
Savi su potrebne bolje mjere zaštite biodiverziteta kao i podrška održivom ekoturizmu i lokalnoj ekonomiji koja može da proizvede više prihoda od destruktivnih industrija.
-
Umjesto masovnog uništenja hidroelektranama, koje su često subvencionirane novcem poreskih obaveznika, a za šta je dokazano da je polje nesagledive korupcije, zahtjevamo od donosioca odluka i investitora da napuste hidroenergiju i podrže jeftinije i istinski zelene alternative. Šta u suštini ovo znači? Postavljanje solarnih panela na postojeću infrastrukturu, izgradnja vjetrogeneratora kraj autoputeva i početak tranzicije na održivu ekonomiju sa sveukupno manjim konzumiranjem električne energije.
SLEDEĆE ĆE TAKOĐE BITI DIO BALKAN RIVERS TOUR 5:
BRT5 RIJEČNE AKCIJE
Ovi samoinicirani događaji i akcije će biti organizovani od strane lokalnih zaštitnika rijeka, organizacija ili stranaca – svih koji bi željeli da doprinesu borbi za poslednje divlje rijeke Evrope jer su iskusili i svjedočili posledicama degradacije rijeka branama. Ovim događajima, oni će naglasiti donosiocima odluka da borba za rijeke Balkana nije jednokratan projekat već dobro uspostavljen pokret.
eDNA ISTRAŽIVANJE
Tokom spusta niz Savu, kajakaška ekipa BRT5 će sakupiti uzorke vode sa 70 lokacija za ekološko DNK (eDNA) istraživanje. Ekspertski tim iz Slovenije, Italije i Austrije će koristiti prikupljene uzorke za sprovođenje genetske analize. Ovo istraživanje će pružiti detaljan uvid u prisustvo ribljih vrsta u Savi i obezbijediti poređenje zasnovano na podacima o raznolikosti vrsta u dijelovima rijeke gdje se nalaze brane nasuprot onih koji su ostali prirodniji. Ovo će biti prva potpuna eDNA studija na Savi i eDNA studija na izuzetno velikom geografskom području.
FORMIRANJE KOALICIJE ZA SAVU
BRT5 ekipa će uspostaviti Koaliciju za Savu pozivajući NVO iz Slovenije, Hrvatske, Bosne i Hercegovine i Srbije da se uključe i zajedno rade u javnom interesu i ka očuvanju biodiverziteta. Zajedno će formirati ujedinjen glas i tijelo koje će djelovati kao protivteža komisijama na Savi koje trenutno postoje da bi eksploatisale rijeku iz ekonomskih razloga, bez uzimanja u obzir njenog biodiverziteta i divljeg svijeta.
